آداب و رسوم جالب ماه رمضان در عراق
آداب و رسوم ماه رمضان در عراق چگونه است؟ برای مسلمانان در سراسر دنیا ماه رمضان از اهمیت ویژهای برخوردار است. در میان کشورهای مسلمان، در عراق به عنوان یکی از قطبهای مذهبی و مهم بین شیعیان و سنیها، آداب و رسوم ماه رمضان شور و حال بیشتری دارد و مردم این کشور، مراسمهای خاص و ویژه این ماه را برگزار میکنند. در این مقاله از سرویس سبک زندگی به آداب و رسوم ماه رمضان در عراق و هر آنچه باید درباره در این باره بدانید، میپردازیم.
پیش از هر چیز بهتر است بدانید که آداب و رسوم ماه رمضان در عراق مشابه دیگر کشورهای اسلامی است ولی برخی رسوم، ریشه در فرهنگ و سنت این کشور دارد. البته نباید فراموش کنید که جنگ عراق و تبعات ناشی از آن نیز بر این آداب و رسوم تاثیر منفی، گذاشتهاند اما هنور ماه رمضان در این کشور ارج نهاده میشود و روزهداران از برکات این ماه تا حد ممکن، بهره میبرند. مردم عراق در این ماه رسومی را بجا میآورند که شامل موارد زیر میشود.
خرید قبل از ماه رمضان
از آنجایی که ماه رمضان به عنوان ماه مهمانی خدا شناخته میشود، عراقیها بر این باورند که باید خودشان را از قبل برای این مهمانی بزرگ آماده کنند. اولین کاری که عراقیها پیش از فرا رسیدن ماه مبارک رمضان انجام میدهند، خرید مواد و وسایلی است که در این ماه لازم دارند.
این خرید معمولا شامل مواد غذایی میشود. حتی برخی شیرینیها و خوراکیهای ویژه این ماه نیز تا قبل از ماه رمضان به بازار راه پیدا میکنند و مردم برای تهیه این مایحتاج به بازار بزرگ عراق میروند تا با خرید این غذاها، شیرینیهای مناسبتی ماه رمضان و شربتهای مخصوص، خود را برای استقبال از ماه رمضان آماده میکنند.
مراسم بیدار کردن روزهداران برای سحر
احتمالا درباره این رسم که جزو مراسم ماه رمضان در مصر هم هست شنیدهاید. رسم بیدار کردن روزهداران برای خوردن سحری و بجا آوردن عبادات، از رسومی است که تقریبا در همه کشورهای مسلمان با ورود به ماه رمضان انجام میشود.
بنابر این رسم قدیمی و کهنه مسلمانان، برخی افراد در محلهها و کوچههای شهر میگردند و روی طبل میکوبند تا مردم برای خوردن سحری خواب نمانند. طبالها، از شب اول ماه رمضان تا آخرین شب این ماه، با نزدیک شدن به زمان سحری، مردم را بیدار میکنند تا از سحری و خواندن نماز صبح جا نمانند.
مثل ایران که در ماه رمضان خوردن برخی شیرینیها و غذاها متداولتر است، در عراق هم برخی خوراکیها برای ماه رمضان سرو میشوند. در میان شیرینیها باقلوا و شیرینی زولبیا جزو محبوبترینها هستند که میتوانید آنها را به وفور در این ماه، در بازارهای اقصی نقاط این کشور پیدا کنید.
از آنجایی که عراقیها علاقه زیادی به خوردن انواع شیرینیها دارند، طیف وسیعی از شیرینیها را هم میتوانید در سفره ماه رمضان و افطار آنها مشاهده کنید. در کنار زولبیا و باقلوا ترکی، شیرینیهای دیگری مثل بامیه، برمه، دهین، قطایف، محلبی و حلوای خرما (کلچا) همراه با چای یا آب جوش برای افطار خورده میشوند. عراقیها معمولا با همین شیرینیها افطار خود را باز میکنند.
تغذیه ماه رمضان در عراق
خوردن پیشغذاها و غذاهای مقوی در ماه رمضان جزو اصول تغذیه ماه رمضان در عراق است. به همین خاطر هم همانطور که گفتیم، عراقیها قبل از ماه رمضان اقدام به خرید انواع حبوبات، برنج، گوشت، مرغ، خرما، آجیل و … میکنند. یکی از مهمترین و اصلیترین غذاهای افطار در عراق و به ویژه شهر بغداد، سوپ دال عدس است. این سوپ معمولا به صورت پیشغذا و همراه با دیگر غذاها هم سرو میشود.
از دیگر غذاهای محبوب برای ماه رمضان در عراق میتوان به کباب، حلیم، کبه، حمص (همس)، مخلمح، دلمه و آبگوشت اشاره کرد. در کنار اینها، یک غذای معروف عراقی هم برای افطار یا سحری ماه رمضان تهیه میشود که «مسکوف» نام دارد. این غذا در اصل ماهی پخته شده روی زغال است که با ترشی، پیاز و نان تنوری سرو میشود و میتوان آن را به عنوان یکی از معروفترین غذاهای عراقی در رستورانهای مختلف این کشور به راحتی پیدا کنید.
دسرهای ماه رمضان در عراق
علاوه بر پیشغذا و غذاهای اصلی عراقی، به عنوان پسغذا یا دسر هم حلوای پخته و تهیه شده با خرمای خشک و کنجد که به آن «مدکوکه» گفته میشود، شله زرد، نوشیدنیها و شربتهای شیرین و مقوی مثل شربت لیمو عمانی، شربت کشمش و سکنجبین هم در سفرههای عراقیها در ماه رمضان به چشم میخورند.
تمبر هندی هم یکی از تنقلاتی است که در ماه رمضان برای فرو نشاندن عطش و دمای بالای بدن بعد از افطار به صورت شربت خورده میشود. کردهای عراق هم روزه خود را با شربت انگور سیاه باز میکنند.
اطعام مستمندان
ماه رمضان ماه برکت است و عراقیها در این ماه سعی میکنند به فقرا و نیازمندان کمکهای غذایی یا مالی کنند. با شروع این ماه، خانوادههای روزهدار عراقی، برای افطار ماه رمضان، مقداری از غذاهای خود را در یک سینی قرار میدهند و به مساجد و اماکن زیارتی میبرند تا آن را بین نیازمندان تقسیم کنند.
برگزاری مراسم دینی در مساجد
در مسجدهای عراق، طی ماه رمضان جنب و جوش بیشتری به چشم میخورد. مردم قبل از شروع ماه رمضان مساجد را تمیز و گردگیری میکنند تا برای برگزاری مراسم مذهبی، نماز خواندن و عبادتهای شب قدر، آماده باشند. عراقیها بعد از افطار در مساجد به بحث و سخنرانی درباره مسائل دینی و اخلاقی هم میپردازند.
برگزاری مراسم شب قدر
در میان عراقیهای مسلمان اعم از شیعه و سنی، شب قدر از اهمیت خاصی برخوردار است. عراقیها سه شب را به احتمال شب قدر، احیا یا شب زندهداری میکنند و در این شبها به خواندن دعاها، قرآن و زیارتهای مخصوص این شب مشغول میشوند.
زیارت اماکن مذهبی
مردم عراق بر این باورند که در ماه رمضان، زیارت امام حسین (ع) فضیلت بیشتری دارد، به همین دلیل هم در این ماه جمعیت عظیمی از روزهداران به کربلا میروند. همچنین به خاطر مصادف شدن این ماه با ضربت خوردن امام علی (ع)، زیارت نجف اشرف هم در بین مسلمانان و شیعیان جایگاه ویژهای دارد.
در این شبها عبادتهای مخصوص شبهای قدر، به صورت پرشوری برگزار میشود و مردم از درگاه خدا طلب بخشش و دعا برای برآورده شدن حاجتهای خود دارند.
برگزاری مراسم عید فطر
برای عراقیها پایان ماه رمضان و فرا رسیدن عید فطر از اهمیت بسیاری برخوردار است. در این کشور برای شادباش عید فطر، سه روز را به عنوان عید در نظر گرفتهاند و همین موضوع نشان میدهد که این عید چقدر برای مردم این کشور مهم است.
عراقیها از قبل برای روز عید، لباسهای نو میخرند و در این روزها، به تهیه و پخت غذاها و شیرینیهای متنوع میپردازند. در میان مردم این کشور، یک کیک به نام «کلیچه» در روز عید فطر پخته و بین مردم پخش میشود.
اما برگزاری و بجا آوردن نماز عید فطر مهمترین برنامه این عید است که در هنگام صبح و به صورت جماعت در مساجد کشور عراق خوانده میشود. مسلمانان نیز به صورت پرشور، از خواندن این نماز، استقبال میکنند. مردم بعد از خواندن نماز به دیدار یکدیگر میروند و بزرگترها به کوچکترها عیدی میدهند. در این میان هم برخی از آنها سعی میکنند که این تعطیلات را به انجام سفرهای کوتاه اختصاص دهند.
از مهمترین مقصدهای سفر برای روزهدارانی که عید فطر را جشن گرفتهاند، زیارت کربلا، نجف و کاظمین است و اطراف حرمهای مطهر، تعداد زیادی مسافر و زائر حضور دارند. ماه رمضان در عراق از ابتدا تا انتها، پر از هیجان و شور است و مردم از برکات این ماه نهایت استفاده را میبرند.