محرم و عاشورا به عنوان یکی از مهمترین ایام سوگواری در فرهنگ شیعه، یادآور شهادت امام حسین (ع) و یاران باوفای ایشان در واقعه کربلاست. اقامه عزا برای این واقعه چند دلیل عمده دارد:
۱. زنده نگه داشتن یاد و قیام امام حسین (ع)
قیام امام حسین (ع) نه تنها یک رویداد تاریخی، بلکه نماد مبارزه با ظلم، فساد و دفاع از ارزشهای الهی است. عزاداری محرم، این پیام را زنده نگه میدارد که “هر زمان حق در خطر باشد، باید ایستادگی کرد.”
۲. تأسف بر شهادت بهترین انسانها
امام حسین (ع) و یارانش به خاطر دفاع از دین و عدالت به شهادت رسیدند. عزاداری نشانه محبت و اندوه نسبت به این فاجعه بزرگ است، همانگونه که پیامبر (ص) و ائمه (ع) نیز بر مصیبت کربلا گریستند.
۳. آموزش درسهای اخلاقی و اجتماعی
مراسم محرم، درسهای بزرگی مانند شجاعت، ایثار، وفاداری و مقاومت در برابر ستم را به مردم یادآوری میکند. این عزاداریها تنها گریه بر گذشته نیست، بلکه بیداری وجدانهای خفته است.
۴. توجه به فلسفه عاشورا
امام خمینی (ره) میفرمود:
“محرم ماه پیروزی خون بر شمشیر است.”
عزاداریها باعث میشود مردم از ظلمستیزی امام حسین (ع) الگو بگیرند و در برابر زورگویان زمانه سکوت نکنند.
۵. سنت اهل بیت (ع) و تأکید بر عزاداری
ائمه معصومین (ع) همواره بر گریه بر امام حسین (ع) تأکید داشتند و فرمودند:
“هر که بر حسین بگرید، بهشت بر او واجب میشود.” (بحارالانوار، ج۴۴)
نتیجه:
عزاداری محرم تنها یک رسم نیست، بلکه احیای مکتب حسینی است. این مراسم روحیه ظلمستیزی را تقویت میکند و جامعه را به سوی عدالت و ایثار هدایت مینماید.
✍️ نکته: عزاداری باید همراه با بینش و عمل باشد؛ یعنی علاوه بر گریه و سوگواری، باید از درسهای عاشورا در زندگی فردی و اجتماعی استفاده کرد